Παρά την προσπάθεια που καταβάλλεται, από τους εμπλεκόμενους σε αθλητικές δραστηριότητες, για την δημιουργία ενός όσο το δυνατόν ασφαλέστερου αγωνιστικού περιβάλλοντος, η ίδια η φύση της αθλητικής συμμετοχής περιλαμβάνει αναπόφευκτα και την πιθανότητα τραυματισμών.

Ευτυχώς, οι περισσότεροι τραυματισμοί αποκαθίστανται γρήγορα.

Η αποκατάσταση των αθλητικών κακώσεων είναι ευθύνη πρωτίστως του φυσιάτρου ο οποίος σε συνεργασία με την ομάδα αποκατάστασης σχεδιάζει, επιβλέπει και εφαρμόζει εξατομικευμένο πρόγραμμα για κάθε περίπτωση.

Η ανταγωνιστική φύση των αθλητικών δραστηριοτήτων καθιστά αναγκαία την επιθετική προσέγγιση του ζητήματος της αποκατάστασης. Επειδή η αγωνιστική περίοδος στα περισσότερα αθλήματα είναι σχετικά σύντομη, ο αθλητής δεν διαθέτει την πολυτέλεια να μην κάνει τίποτα μέχρι να επουλωθεί η κάκωση. Ο στόχος είναι η συντομότερη δυνατή επιστροφή με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.

Διαστρέμματα και μυϊκές θλάσεις

Το διάστρεμμα είναι η διάταση ή η ρήξη ενός συνδέσμου, δηλαδή των σκληρών ινών που συνδέουν δυο οστά σε μια άρθρωση. Η μυική θλάση είναι η διάταση ή η ρήξη ενός μυός. Μπορεί να συμβούν και τα δυο μετά από άμεση πλήξη-πτώση -στροφή μέρους του σώματος ή μετά από υπερχρήση των μυών, συνδέσμων ή αρθρώσεων. Τα συμπτώματα είναι : πόνος στην τραυματισμένη περιοχή, ταχύτατο οίδημα της περιοχής, που μπορεί να συνοδεύεται και από εκχύμωση, δυσκαμψία-δυσκολία στην κίνηση της άρθρωσης, και αύξηση της θερμοκρασίας-ερυθρότηταςστην περιοχή.

Για τη σωστή διάγνωση του διαστρέμματος ή της μυικής θλάσης είναι απαραίτητη η λήψη σωστού ιστορικού και η κλινική εξέταση της πάσχουσας περιοχής από ειδικό ιατρό. Συχνά είναι απαραίτητη η πραγματοποίηση ακτινογραφιών για να αποκλειστεί η πιθανότητα κατάγματος της πάσχουσας περιοχής ενώ μερικές φορές χρειάζεται να γίνει έλεγχος με μαγνητική τομογραφία για να επιβεβαιωθεί η ρήξη των ιστών.

Η θεραπεία του διαστρεμμάτος και της μυικής θλάσης εστιάζεται στον έλεγχο του πόνου και του οιδήματος της τραυματισμένης περιοχής, της επαρκούς ανάπαυσης και της σωστής επούλωσής της .

Τα περισσότερα διαστρέμματα και οι μυικές θλάσεις επουλώνονται σε χρονικό διάστημα 2 έως και 3 εβδομάδων. Τα πρώτα βήματα της θεραπείας είναι η τοποθέτηση πάγου στην τραυματισμένη περιοχή, η ανάπαυση, η επίδεση και η ανάρροπη θέση της περιοχής. Ακόμη συνίσταται η χορήγηση ασπιρίνης ή μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για να μειωθεί η φλεγμονή και ο πόνος.όταν ο αθλητής δεν ανέχεται πια τον πόνο και το οίδημα. Απαραίτητη προυπόθεση είναι η αποφυγή επιπλοκών ή ανεπιθύμητων ενεργειών από τη λήψη των αντιφλεγμονωδών φαρμάκων γι' αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η συνδρομή του ειδικού ιατρού.

Νέα μέθοδος για την αντιμετώπιση του διαστρέμματος και της μυικής θλάσης είναι η εφαρμογή εγχύσεων-ενέσεων περινευρικά -perineural injection therapy by Lyftogt και σε 2η φάση η εφαρμογή προλοθεραπείας για την σταθεροποίηση και αναγέννηση των συνδέσμων και τενόντων που τραυματίστηκαν.

Οι ελαστικοί επίδεσμοι ή η στατική-δυναμική επίδεση (taping) χρησιμοποιούνται για να σταθεροποιήσουν ή να ακινητοποιήσουν την πάσχουσα περιοχή. Πολλές φορές σε διαστρέμματα της ποδοκνημικής άρθρωσης ή του γόνατος είναι απαραίτητη η χρήση βακτηριών μασχάλης (πατερίτσες), ώστε να γίνει δυνατή η σωστή αποφόρτιση της περιοχής για 1 εως 3 ημέρες ενώ επουλώνεται. Όταν ο πόνος και το οίδημα αρχίσουν να υποχωρούν τότε είναι ενδεδειγμένο να αρχίσει η κινητοποίηση της τραυματισμένης περιοχής και να μειωθεί η χρήση του πάγου και της επίδεσης, που πρέπει να εφαρμόζονται κυρίως το βράδι, αφού το οίδημα είναι μεγαλύτερο λόγω της καταπόνησης της περιοχής.

Οι περισσότεροι γιατροί, που ασχολούνται με τους αθλητές διαπιστώνουν πολύ συχνά ότι οι αθλητές επιστρέφουν στην αθλητική δραστηριότητα πολύ γρήγορα ή καθυστερούν αρκετά με αποτέλεσμα να δημιουργείται αντίστοιχα αυξημένη πιθανότητα επανατραυματισμού ή σχηματισμού μιας ουλώδους ταινίας με αποτέλεσμα το μειωμένο εύρος κίνησης της περιοχής.

Επομένως είναι ενδεδειγμένο να ακολουθηθεί ένα πρόγραμμα σταδιακής αποκατάστασης και αποθεραπείας. Για παράδειγμα ένας αθλητής με διάστρεμμα ποδοκνημικής άρθρωσης μπορεί να ξεκινήσει κινητοποίηση της περιοχής με βάδιση ήπια σε έναν επίπεδο διάδρομο, μετά σε ανακλινόμενο και στην συνέχεια με τρέξιμο. Κάποιος με ένα διάστρεμμα στον καρπό θα πρέπει αρχικά να ξεκινήσει με ασκήσεις εύρους κίνησης του καρπού και μετά να προσπαθήσει προσεκτικά να σηκώσει πολύ ελαφρύ φορτίο. Είναι αναμενόμενο να υπάρχει μια ενόχληση στην τραυματισμένη περιοχή κατά την διάρκεια της αποκατάστασης αλλά στην περίπτωση που υπάρξει ξαφνικός οξύς πόνος τότε θα πρέπει ο αθλητής να ακολουθήσει το πρόγραμμα αποκατάστασης πιο αργά και πιο προσεκτικά. Η επούλωση της τραυματισμένης περιοχής είναι εξατομικευμένη αλλά συνήθως διαρκεί από 2 εως 8 εβδομάδες. Βέβαια οι πιο σοβαροί τραυματισμοί μπορεί να χρειαστούν χρονικό διάστημα μηνών για πλήρη ανάρρωση.